Yatırım Yaparken Bilinmesi Gereken Terimler
Finansal piyasalarda yaptığınız yatırımlardan kazanç sağlayabilmeniz için öncelikle bazı yatırım terimleri hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. Yatırım gündemini takip ederek kendinize uygun stratejiler belirleyebilmeniz için bilmeniz gereken bazı terimleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Borsa nedir?
Menkul kıymetler, emtialar ve döviz gibi pek çok yatırım aracının alınıp satılmasıyla kazanç elde edilmesi amaçlanan ve kendi kuralları olan ticari bir piyasadır.
Forex nedir?
Küresel bir merkezi bulunmayan, dövizin yanında pek çok yatırım enstrümanı sunan ticari bir piyasadır.
BIST nedir?
Sermaye piyasasında bulunan aracılar ile ulusal ve uluslararası bankalara hizmet veren Borsa İstanbul’un kısa adıdır.
Baz nedir?
Fiyatlarda meydana gelen değişimleri ifade eden ölçü birimidir.
Basit faiz nedir?
Sadece anapara üzerinden kazanılan faiz oranına denir.
Bileşik faiz nedir?
Bir kredinin veya mevduatın ana parasının toplamına faizin eklenmesidir. Başka bir deyişle faizin faizidir.
Ciro nedir?
Belirli bir zaman aralığında kazanılan paradan, giderlerin düşülmemiş halidir.
Destek nedir?
Fiyat grafiğinde meydana gelen düşüşün, tekrar yükselmeye başlamadan önce ulaştığı son seviyedir.
Devalüasyon nedir?
Bir ülkenin para birimi değerinin, başka bir para birimine karşı kasıtlı olarak aşağıya doğru ayarlanmasıdır.
Direnç nedir?
Destek seviyesinin tam tersi olarak; fiyat grafiğinde meydana gelen yükselişin, tekrar düşmeye başlamadan önce ulaştığı son seviyedir.
Kaldıraç nedir?
Yatırımcıların, düşük tutarlarla yüksek hacimli işlemler yapmasına yarayan sisteme denir. Kaldıraç oranının yüksek olması, kazanç miktarını arttıracağı gibi risk olasılığını da arttırır.
Döviz kuru nedir?
Bir ülkenin resmi para biriminin, başka bir ülkenin para birimi cinsinden değeridir.
Emtia nedir?
Petrol, değerli metaller, tarım ürünleri gibi piyasalarda işlem görebilen ticari malları ifade eder.
Parite nedir?
İki ülkeye ait resmi para birimlerinin, birbirleri arasındaki değer oranı temel alınarak oluşturulan yatırım aracıdır. Örnek olarak EUR/TRY paritesi verilebilir.
Emir nedir?
Ticari piyasalarda, yatırımcıların aracı kurumlara anlık ya da daha sonraki işlemler için verdiği al-sat gibi komutlardır.
Açığa satış nedir?
Sizin olmayan ama satışını gerçekleştirdikten sonra fiyatında düşüş beklediğiniz menkul kıymetleri satmaktır.
Açık piyasa işlemleri nedir?
Merkez bankalarının, para arzını düzenlemek için, hazine menkul kıymetleri üzerinden yaptığı alım-satım işlemidir. Merkez bankası, para arzını artırmak için söz konusu hazine kıymetlerini satın alır. Para arzını azaltmak için ise, satım yapar.
Aracı banka nedir?
Yurtiçi ve yurtdışı finansal işlemlerde iki taraf arasında komisyon karşılığında aracılık eden ve garantörlük yapan bankadır.
Ayı piyasası nedir?
Bir piyasanın uzun süreli fiyat düşüşleri yaşadığı ve karamsar bir tutum sergilediği zamandır. Tipik olarak, menkul kıymet fiyatlarının yüksek seviyelerden yüzde 20 veya daha fazla düştüğü bir durumu açıklar.
Başlangıç teminatı nedir?
Banka veya aracı kurum gibi bir finans kuruluşunda hesap açmak için gereken minimum para miktarıdır.
Baz döviz nedir?
Farklı iki ülkenin parasından oluşan bir döviz çiftindeki ilk para birimidir. Örneğin EUR/TRY çiftindeki euro baz dövizdir.
Karşıt döviz nedir?
Döviz çiftindeki ikinci para birimidir. Yukarıdaki örnekte karşıt döviz TRY’dir.
Baz fiyat nedir?
Borsada bir önceki işlem gününde kaydedilen kapanış fiyatına denir.
Boğa piyasası nedir?
Bir piyasanın uzun süreli fiyat yükselişleri yaşadığı ve bu yükselmenin devam edeceğine dair beklentinin yüksek olduğu durumdur. Tipik olarak, menkul kıymet fiyatlarının düşük seviyelerden yüzde 20 veya daha fazla arttığı bir durumu açıklar.
Bono nedir?
Kurumsal bir şirket veya devlet tarafından bir yatırımcıya verilen krediyi temsil eden sabit gelirli bir araçtır.
Bütçe açığı nedir?
Gelir ve gider tutarlarının birbirini karşılamadığı, giderlerin gelirden fazla olduğu durumlarda meydana gelen farktır. Kişi, işletme ve devlet bazında gerçekleşebilir.
Bütçe dengesi nedir?
Bütçe açığının olmadığı, başka bir deyişle gelir ve gider dengesinin sağlandığı durumları ifade eder.
Çapraz kur nedir?
Birden fazla para birimi arasındaki kur miktarının, farklı bir temel para birimi seçilerek o temel birim üzerinden ifade edilmesidir.
Çerçeve sözleşme nedir?
Forex gibi işlemlere başlamadan önce müşteri ile işlem yapılacak aracı kurum arasında imzalanan sözleşmedir.
CDS (Credit Default Swap) nedir?
Finansal bir enstrümanın vade sonunda getireceği gelirin sigortalanması, başka bir deyişle, bu gelirin alınmama riskinin ücret karşılığında ortadan kaldırılmasına yarayan mekanizmadır.
Dalgalı kur nedir?
Döviz kurunun arz ve talebe göre belirlendiği, kamunun müdahale edemediği bir sistemdir.
Destek nedir?
Fiyat grafiğinde meydana gelen düşüşün, tekrar yükselmeye başlamadan önce ulaştığı son seviyedir.
Devalüasyon nedir?
Bir ülkenin para birimi değerinin, başka bir para birimine karşı kasıtlı olarak aşağıya doğru ayarlanmasıdır.
Direnç nedir?
Destek seviyesinin tam tersi olarak; fiyat grafiğinde meydana gelen yükselişin, tekrar düşmeye başlamadan önce ulaştığı son seviyedir.
Döviz kuru nedir?
Bir ülkenin resmi para biriminin, başka bir ülkenin para birimi cinsinden değeridir.
Emtia nedir?
Petrol, değerli metaller, tarım ürünleri gibi piyasalarda işlem görebilen ticari malları ifade eder.
FOMC- (Federal Open Market Committee)
ABD Merkez Bankası’nın (FED), para politikalarına karar veren komitedir.
Forward nedir?
Herhangi bir finansal varlığın, daha önce karar verilen fiyatta verilmesini, zamanla değişebilecek fiyatlardan korunmak için değerin bugüne sabitlenmesini sağlayan sözleşmelerdir. Bu sözleşme borsa dışı piyasalarda uygulanır.
Future nedir?
Herhangi bir finansal varlığın, daha önce karar verilen fiyatta verilmesini, zamanla değişebilecek fiyatlardan korunmak için değerin bugüne sabitlenmesini sağlayan sözleşmelerdir. Bu sözleşme organize piyasalarda uygulanır.
Gayrimenkul nedir?
Ev, arsa, bina gibi taşınmaz değerlere verilen genel isimdir.
Gayri safi millî hasıla nedir?
Bir ülkenin vatandaşları ve işletmeleri tarafından kazanılan yıllık toplam para miktarıdır. Rakam, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının ve denizaşırı kaynaklardan elde ettiği gelirin toplamını içerir.
Gayri safi yurtiçi hasıla nedir?
Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin toplam değeridir.
İndikatör nedir?
Finansal varlıkların eğilimlerini ve fiyatlarını önceden öngörmeye yarayan çeşitli analizlere denir.
Kur riski nedir?
Döviz kurunda yaşanabilecek iniş çıkış durumları nedeniyle meydana gelen zarar olasılığıdır.
Likidite nedir?
Herhangi bir finansal varlığın, hızlı bir şekilde nakde dönüştürülebilme gücüne verilen isimdir.
VIX nedir?
Piyasalardaki korku, endişe ve risk faktörlerini görebilmek için geliştirilen bir endekstir.
Margin Call (Teminat Tamamlama Çağrısı)
Hesapta bulunan bakiyenin, başlama teminatının altına düşmesi halinde yatırımcıya yapılan teminat yükseltme uyarısıdır.
Momentum nedir?
Menkul bir kıymetin sahip olduğu hacmin ya da fiyatın değişim hızına denir.
Nakit akışı nedir?
Bir aylık süreç boyunca işletmenizin içinde ve dışında hareket eden (gelen ve giden) paradır.
Emir nedir?
Ticari piyasalarda, yatırımcıların aracı kurumlara anlık ya da daha sonraki işlemler için verdiği al-sat gibi komutlardır.
Eurobond nedir?
İhraç edildiği ülkenin veya piyasanın ana para birimi dışındaki bir para biriminde ifade edilen bir borçlanma aracıdır.
Teminat nedir?
Yeni bir pozisyon açılabilmesi için gerekli olan minimum para miktarıdır.
Opsiyon nedir?
Finansal bir varlığın fiyatını önceden sabitleyerek, belirlenen bir vadenin sonunda o fiyattan alım satım yapılmasını sağlayan sözleşmedir.
Ödemeler bilançosu nedir?
Bir ülkedeki kişilerin ve kurumların, diğer ülkelerle yaptıkları tüm ticari faaliyetlerin zorunlu olarak tutulan kayıtlarıdır.
Piyasa faiz oranı nedir?
Paranın arz ve talep durumuna göre karar verilen, mevduat ve diğer yatırımlara ödenen faiz oranıdır.
Repo nedir?
Menkul kıymetin, belirlenen bir vade içinde faiz karşılığında satılıp vade bitince tekrar alınmasını ifade eder.
Standart sapma nedir?
Rakamsal verilerin, ortalamadan ne kadar uzaklaştığını belirtmeye yarayan terimdir. Standart sapmanın yüksek olması, risk faktörünün de yüksek olduğu anlamına gelir.
Trend nedir?
Bir yatırım aracı fiyatının veya finansal bir verinin yükselmesi, alçalması ve yatay kalması eğilimini belirten kavrama denir.
Volatilite nedir?
Finansal bir ürünün piyasada kaydettiği fiyat değişikliğine, oynaklığa denir.
Zorunlu karşılık nedir?
Bankaların, kabul ettikleri mevduatlara karşılık olarak, Merkez Bankası’nda bulundurmaları gereken asgari rezerv miktarıdır.
Swap Nedir?
Tarafların iki farklı finansal araçtan nakit akışlarını veya borçlarını takas ettiği bir türev sözleşmesidir.
Tahvil nedir?
Yatırımcıların özel sektör ya da devlet işletmelerine faizle borç vererek gelir sağladığı yatırım şeklidir.